การทำเข้าใจเกี่ยวกับการจำนองในประเทศไทยถือเป็นสิ่งสำคัญทั้งสำหรับผู้กู้และผู้ให้กู้ การจำนองเป็นกรณีที่ผู้กู้ใช้ทรัพย์สินของตนเป็นหลักประกันสำหรับหนี้โดยไม่จำต้องโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินให้กับผู้ให้กู้ เพียงแต่ทรัพย์สินนี้ต้องได้รับการจดทะเบียนกับสำนักงานที่ดินที่เกี่ยวข้องภายใต้กฎหมายไทย และอาจรวมถึงอสังหาริมทรัพย์ อาทิ ที่ดินและสิ่งปลูกสร้างที่ติดกันเป็นส่วนควบ หรือสังหาริมทรัพย์ที่มีทะเบียน เช่น เรือ เรือยนต์ แพเครื่องยนต์ และสัตว์พาหนะ
การจดทะเบียนจำนองที่ถูกต้องตามกฎหมายจะกำหนดสิทธิทั้งของผู้จำนองและผู้รับจำนอง โดยผู้จำนองไม่จำเป็นต้องส่งมอบทรัพย์สินที่จำนองและยังคงเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ จึงมีสิทธิใช้ประโยชน์ในทรัพย์สินที่จำนองต่อไปได้ ในขณะเดียวกันหากมีการผิดนัดชำระหนี้ที่มีการจำนองเป็นประกันแล้ว ผู้รับจำนองมีสิทธิฟ้องบังคับชำระหนี้และบังคับคดีจากทรัพย์สินที่จำนองได้ก่อนเจ้าหนี้ทั่วไป อีกทั้งไม่ว่าทรัพย์สินที่จำนองจะโอนไปให้แก่ผู้ใด การจำนองย่อมตกติดไปกับตัวทรัพย์ที่จำนอง
อย่างไรก็ตาม การจำนองมาพร้อมกับรายละเอียดที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ อาทิ หากทรัพย์สินถูกประกาศขายทอดตลาดเพื่อชำระหนี้ ในกรณีที่จำนวนเงินชำระหนี้ไม่เพียงพอ ลูกหนี้ไม่จำต้องรับผิดชอบต่อส่วนที่ขาดไป อีกทั้ง ในการเรียกบังคับชำระหนี้สามารถอ้างสิทธิ์ได้เฉพาะทรัพย์สินที่จดทะเบียนจำนองเท่านั้น ไม่รวมถึงโครงสร้างที่สร้างขึ้นใหม่ที่ไม่ได้รวมอยู่ในการจดทะเบียนจำนอง เพื่อการจำนอง
ผู้รับจำนองต้องพิจารณาอย่างละเอียดรอบคอบเกี่ยวกับรายละเอียดการเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ทรัพย์สิน ที่จำนอง โดยการตรวจสอบการมีอยู่และความเป็นเจ้าของทรัพย์สินจำนองเป็นสิ่งสำคัญเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาทางกฎหมาย แม้ว่าการจำนองจะกระทำขึ้นโดยสุจริต แต่เจ้าของกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินที่แท้จริงมีสิทธิ์ที่จะเรียกคืนทรัพย์สินของตนโดยไม่จำต้องจ่ายเงินชดเชยให้กับผู้รับจำนอง
บทความนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการทำความเข้าใจกฎหมายเกี่ยวกับการจำนองในประเทศไทย เพื่อให้มั่นใจได้ว่าทั้งผู้จำนองและผู้รับจำนองได้รับข้อมูลอย่างถูกต้องเกี่ยวกับสิทธิและความรับผิดของตน ซึ่งจะช่วยอำนวยความสะดวกในกระบวนการจำนองที่โปร่งใสและเป็นไปอย่างถูกต้องตามกฎหมาย